Stadshavens wordt een echte stadswijk met veel woongebouwen, maar ook met veel ruimte voor openbaar groen, bomen en biodiversiteit.We bouwen naar verhouding vrij hoog waardoor er veel woningen in Stadshavens kunnen komen en er tegelijkertijd ruimte over blijft voor een groene leefomgeving. Daar komt bij dat er in de openbare ruimte geen plek is voor de auto. Ook dat geeft lettelijk ruimte. Onderaan de streep komen er in plangebied Stadshavens veel meer bomen en gevarieerder groen dan er nu is. Om de plannen vorm te geven, staat de gemeente voor lastige afwegingen over bestaande bomen en groenstructuren. Soms moeten bestaande bomen wijken. Hoe werkt precies en waarom is dat nodig? 

Boom-effectanalyse
Als er sprake is van een nieuw plan in een gebied zoals Stadshavens, moet de grondeigenaar de gevolgen van dit plan op de bestaande bomen en het groen inzichtelijk maken. Dat gebeurt met een zogenaamde ‘Boom-effectanalyse’ (verder BEA). Met een BEA wordt ook in beeld gebracht wat de kwaliteit van het bestaande groen is en wat de levensverwachting is. Een BEA wordt ter vaststelling voorgelegd aan het college van burgemeester en wethouders op het moment dat het gaat om groen of bomen die een (potentieel) monumentale status hebben of wanneer ze onderdeel zijn van de Gemeentelijke Ecologische Structuur (voorheen Stedelijke Ecologische Structuur). 

Een BEA is belangrijk voor het college van B&W om een goede afweging in belangen te kunnen maken. Het college hecht veel waarde aan de bomen in onze gemeente en gaat daar zorgvuldig mee om. Inzet bij een ruimtelijke ontwikkeling is om het bestaande groen zoveel mogelijk te behouden of eventueel te herplanten en groenkwaliteit toe te voegen. Pas als er geen andere mogelijkheid is, kiest het college voor het verwijderen van groen en/of kappen van bomen. 

Er worden voor Stadhavens meerdere BEA’s gemaakt, omdat de plannen voor Stadshavens niet voor het hele gebied tegelijk worden uitgewerkt. Dat heeft als voordeel dat op meerdere momenten een afweging kan worden gemaakt over behoud of verwijderen van bestaand groen en bomen. Daarbij speelt niet alleen het ontwerp voor de nieuwe gebouwen een rol. Een heel groot gedeelte van Stadshavens speelt zich ook af onder de grond. Dan hebben we het over kabels, leidingen, rioleringen en het systeem voor warmte-koude opslag. Waar vroeger in de gemiddelde straat zo’n 6 meter breedte nodig was voor kabels en leidingen is dat inmiddels zo’n 11 meter geworden. Dit moet in Stadshavens allemaal nog worden aangelegd. Op die ondergrondse infrastructuur kunnen geen bomen staan. 

Ook de ophoging van het gebied is een uitdaging, omdat de afwatering wel goed moet verlopen. Een deel van de afwatering van het eerste woongebied in Stadshavens verloopt via het Damsterdiep waar we nieuwe waterbakken gaan bouwen met een natuurvriendelijke oever. Het andere deel loopt af richting het Eemskanaal. Daar maken we onder meer grote ‘rain gardens’. Zo houden we het regenwater deels vast en ontstaat er ruimte voor nieuwe bomen en ander groen. 

We weten al veel over het ontwerp voor de kade langs het Eemskanaal en het Damsterdiep tussen de Eltjo Ruggeweg en het Balkgat. Daar zijn inmiddels BEA’s voor vastgesteld en gedeeld met de gemeenteraad. Van het Damsterdiep verplaatsen we komende winter 22 Lindes. Een deel krijgt een nieuwe plek langs het Damsterdiep en een deel krijgt een plek in het Sluispark. Om de kade met alle bijbehorende ondergrondse infrastructuur aan te kunnen legggen moeten we twee bomen en meerdere struiken kappen. 

Ook voor de locatie Betonbos zijn BEA’s gemaakt. Enige tijd geleden voor het binnenste deel van het Betonbos. Er is voor gekozen om deze locatie voor woningbouw te ontwikkelen, daarom moeten er bomen en struiken gekapt worden. Dat heeft naast de nieuwe gebouwen en aanwezige betonplaten in de grond, ook alles te maken met de eerdergenoemde ondergrondse infrastructuur en de ophoging van het gebied. 

Met name aan de randen staan ook (potentieel) monumentale bomen. Dat zijn oudere bomen. Ook hier is zorgvuldig naar gekeken. Een groot deel van deze bomen kan blijven staan. Mede doordat we een speciaal systeem gaan gebruiken voor een nieuwe weg, waardoor aangrenzende bomen voldoende ruimte overhouden. Bij negen bomen aan het Balkgat is het niet gelukt ze in te passen in de plannen. Dat heeft veelal een mix van oorzaken. Daarin speelt mee: de benodigde ophoging, de ondergrondse infrastructuur, in een aantal gevallen de toegang tot het nieuwe woongebied en de nieuwe bebouwing. Voor één van de negen bomen bestaat de kans dat deze toch kan blijven staan, maar dat weten we nog niet zeker. Voor de inrichting van het Balkgat maken we in samenspraak met aanwonenden een nieuw ontwerp met daarin ook voldoende ruimte voor nieuwe bomen.  

Alle BEA’s worden gedeeld met de gemeenteraad. De stukken kunt u hier terugvinden: Collegebrieven, Gemeente Groningen

Vergunningen
Nadat een BEA is vastgesteld kan door de initiatiefnemer (gemeente of ontwikkelaar) een kapvergunning worden aangevraagd. Dergelijk vergunningen worden altijd gepubliceerd. Wilt u op de hoogte blijven van dit soort vergunningen? Dan werkt de Omgevingsalert App prettig. U kunt zich ook aanmelden voor een e-mailservice. Lees meer op de website van de gemeente Groningen Overzicht omgevingsvergunningen en verkeersbesluiten | Gemeente Groningen