De afgelopen maanden spraken we met veel Groningers over de toekomst van het Havenpark. We vroegen hen mee te dromen: wat willen zij in het Havenpark kunnen doen en hoe kan het een fijne plek worden voor iedereen?

De stem van de stad haalden wij op tijdens een rondvaart naar het gebied, via ons digitale platform Public Twin, in een gesprek met de klankbordgroep en in een inspirerende sessie tijdens het Let’s Gro festival. Zo verzamelden we dromen, wensen, zorgen en ideeën.

In het eerste atelier van een reeks ateliers, gingen we met een vast panel in een actieve werksessie dieper in op deze ideeën. Dit panel bestaat uit een vaste groep lokale deskundigen.

Deze fase geeft ons een duidelijke eerste richting voor wat het Havenpark kan worden.

De Rondvaart: ideeën en gesprekken vanaf het water

Eind september voeren bijna honderd Groningers met ons mee om te dromen over de toekomst van het Havenpark. Op verschillende boten bekeken we het gebied vanuit uiteenlopende perspectieven – van natuur en water tot veiligheid, nachtleven en historie.

De Groningers gaven ons op deze dag een duidelijke eerste richting: het Havenpark mag een plek worden die leeft, met reuring, licht en activiteit van ’s ochtends tot ’s avonds, én waar ruimte is voor natuur, rust en ontmoeting. Het park ligt iets buiten de bekende routes van de stad, en daarom vinden mensen het belangrijk dat je er makkelijk kunt komen en dat er altijd iets te doen of te beleven valt. Daarbij werd veiligheid vaak genoemd. Waarbij het Havenpark een park wordt dat prettig en veilig voelt voor jong en oud, overdag én ’s avonds.

Ook kwamen er veel creatieve ideeën voorbij: een sterrenwacht, drijvende speelplekken, speelse verlichting, horeca op het water, een pontje en nieuwe vormen van watersport. Het water werd door iedereen gezien als de grootste kwaliteit van het gebied.

Let’s Gro: samen bouwen aan het Havenpark

Tijdens de inspiratiesessie op het Let’s Gro festival in het Forum gingen we dieper in op de toekomst van het Havenpark. De ideeën uit de rondvaart vormden de basis voor het gesprek. Inspirerende sprekers hielpen om deze ideeën duidelijker en concreter te maken. Zij lieten voorbeelden zien van inspirerende plekken in Nederland.

We keken onder andere naar voorbeelden uit Amsterdam (het Marineterrein) en Rotterdam (de getijdenparken). Uit deze voorbeelden en het gesprek met de zaal haalden we vier belangrijke lessen:

1. Verbind de stad met het ommeland
Haal het landschap de stad in, verzacht de kades waar dat kan en zorg dat natuur en water goed beleefbaar zijn. Het Havenpark kan een belangrijke schakel worden in de groene structuur van Groningen.

2. Durf te vernieuwen en heb lef
Begin klein, experimenteer en werk met toekomstige gebruikers zonder vast eindbeeld. Bouw aan een community die past bij de waarden van het gebied. Geef ruimte aan nieuwe vormen van samenwerking en organisatie.

3. Zoek balans tussen rust en reuring
Het Havenpark kan een levendige plek worden die iedereen kent, maar ook een rustige oase waar natuur en water centraal staan. Een combinatie van beide is ook mogelijk.

4. Bewaak de ruimte voor het park
Omdat het gebied niet heel groot is, moeten we scherpe keuzes maken over bebouwing, toegankelijkheid en de kwaliteit van de openbare ruimte.

Tijdens de sessie werd live op het scherm getekend, wat resulteerde in beeldende verslaglegging die je hierboven ziet.

Public Twin: online participatie

Ook digitaal lieten Groningers hun mening horen. Via Public Twin verzamelden we 390 reacties over de toekomst van het Havenpark. De meeste reacties kwamen van mensen uit Groningen en de directe omgeving. De uitkomsten sluiten goed aan bij wat we hoorden tijdens de rondvaarten en bij Let’s Gro. De stad wil een park met een goede balans tussen rust en reuring.

Met rust bedoelen mensen natuur, ruimte en stilte. Dit zorgt voor een groene en ontspannen sfeer in het park. Reuring gaat over elkaar ontmoeten, levendigheid, recreatie en activiteiten in het park. Beide zijn belangrijk. Als er te veel rust is, bestaat het risico dat het park niet aantrekkelijk genoeg is om er vanuit de stad naartoe te gaan. Te veel reuring kan juist de waarde van het park als groene, rustige plek verminderen.

Daarnaast wil de stad een park dat op verschillende manieren te gebruiken is. Het park moet veilig aanvoelen en toegankelijk zijn voor iedereen, jong en oud. Deze combinatie van functies en voorwaarden is een belangrijk uitgangspunt voor de volgende fase.

Het Panel: verdieping en richting bepalen

In co-creërende ateliers, dit zijn actieve werksessies, werken we samen met een vast panel ideeën uit. Dit panel bestaat uit deskundigen die verschillende perspectieven vertegenwoordigen zoals natuur, Stadjer, maatschappij, scheepvaart, cultuur, ondernemen en stedenbouw. In het eerste atelier dachten zij mee over de kernwaarden en onderscheidende kwaliteiten van het Havenpark. Hun belangrijkste inzichten:

• De ligging kan een uitdaging zijn, maar ook een kans: goed verbonden met de stad of juist een beschutte eindplek.
• Het water bepaalt het karakter van het gebied en zorgt voor verkoeling en een sterke beleving.
• Rust en reuring kunnen naast elkaar bestaan, als dit goed wordt ingedeeld.
• Het Havenpark moet geen algemene plek worden, maar een uitgesproken Groninger plek: eerlijk, ruig, avontuurlijk en toegankelijk voor iedereen.
• Door de beperkte ruimte zijn duidelijke keuzes nodig, om de kwaliteit en belofte van het park waar te maken.

Het panel doet mee in drie ateliers. In het tweede atelier werken we verschillende concepten voor het Havenpark uit. In het laatste atelier kijken we wat de gevolgen zijn van bepaalde keuzes.

Klankbordgroep

Tijdens de bijeenkomst met de klankbordgroep, waarin bewonersverenigingen uit de omgeving zijn vertegenwoordigd, bespraken we de eerste inzichten uit de rondvaart, Let’s Gro en het eerste atelier. De groep gaf aan dat veel en kwalitatief groen, goede waterbeleving, goede verbindingen en een balans tussen rust en levendigheid belangrijk zijn. Op de plek liggen claims zoals natuurcompensatie en gelden beperkingen, houd die scherp in beeld en laat in het vervolg ook zien wat dit betekent voor de mogelijke invulling, gaf men mee. We spraken ook over de behoeften in de buurt, wanneer en waarom mensen het park zouden bezoeken, de toekomst van de Havenloods en kansen voor activiteiten op en rond het water. De input uit dit gesprek helpt ons om de plannen en ambities voor het Havenpark verder te verduidelijken.

Wat levert deze fase op en hoe ziet het vervolg eruit?

Samen hebben deze gesprekken en activiteiten een eerste richting gegeven: het Havenpark mag een plek worden die leeft, met reuring en activiteit van ’s ochtends tot ’s avonds én waar ruimte is voor natuur, rust en ontmoeting. Het park moet goed verbonden zijn met de stad, vanwege veiligheid en toegankelijkheid. Ook is de plek onderdeel van groenverbindingen op een groter schaalniveau. Het water verdient bijzondere aandacht, daar liggen grote kansen. Een plek voor alle Groningers: van jong tot oud.

In de volgende fase werken we deze ideeën uit tot verschillende ruimtelijke-programmatische concepten. Dat gaat over welke functies het park krijgt en hoe deze in de ruimte worden ingedeeld. Deze concepten toetsen we opnieuw bij de stad, in ieder geval via het digitale participatieplatform Public Twin.

Lees meer over het Havenpark op de speciale Havenpark-pagina.